Op één been in Ethiopië.

Begin december vertrokken we naar  Ethiopië, broers /zwager, zussen en schoonzus (ik) van Janet van Middendorp, om haar verjaardag in Addis Abeba te vieren.  We bleven vier weken en bezochten verschillende plekken.

Niet ver van Addis Abeba ligt Debre Libanos met het klooster van de heilige Tekla Haimanoth. We bezochten deze plaats. Bij de ingang aan de poort was er een monnik die ons rond zou leiden. Hij vertelde dat hij hier in zijn jonge jaren genezing had gevonden. Daarna was hij gebleven. Hij wilde zijn leven in dienst stellen van God en van de kerk. Aan ons, vrouwen, overhandigde hij een grote witte sjaal en hielp ons om hoofd en armen daarmee te bedekken. Het voelde als dat er  een rituele handeling voltrokken werd. De schoenen moesten  van onze voeten. We mochten de heilige ruimte van de kerk betreden.
Kerk en klooster dragen de naam van de heilige Tekla Haimanoth. Deze leefde in de 13de eeuw, zocht de nabijheid van God en werd kluizenaar. We zagen hem in de kerk afgebeeld, staande  op maar één been. Want zó had hij God gevonden. In pure eenvoud en volle concentratie. Dat was voor hem de weg naar heiligheid geworden. Hij wordt vereerd om de wonderen die hij deed en mensen wist te genezen. In Ethiopië dragen veel kerken zijn naam.

Deze heilige op zijn ene been bracht mij in gedachte bij de kerk van Terwolde. Terwolde is een dorp aan de IJssel en is bij veel mensen bekend vanwege de flebologische kliniek van de benendokter  Van de Molen. Vanuit het hele land bezoeken mensen die last hebben van spataderen, deze kliniek om  geholpen te worden. Maar er is meer in Terwolde. Haar kerk  draagt de naam van de tweeling heiligen Cosmas en Damianus. Als predikant was ik aan deze kerk verbonden. Ik  verdiepte me in het leven van de tweeling. Het waren artsen afkomstig uit Klein Azie,  gelovige christenen, in de 3-de eeuw. Wonderdokters.  Het verhaal gaat dat zij het leven van een koster van een kerk in Rome hebben gered. De man leed aan gangreen, aan verstopte aderen in het been. Het been moest worden afgezet. Er werd een nieuw, ander been aangemeten. Een zwart. Van een Ethiopiër.  Het staat te boek als de eerste geslaagde beentransplantatie. De schilder Fra Angelico (1371 – 1455) heeft dit wonder prachtig in beeld gebracht: de koster, vol overgave liggend op een bed, kijkend naar zijn beide sloffen die op de grond op hem staan te wachten. 

In Debre Libanos zag ik de kluizenaar Tekla Haimanoth. Hij sloot zich op in een kleine cel, in afzondering en had niets nodig. Mensen kwamen naar hem toe, om hulp, om raad en genezing. Zelf hoefde hij niet op weg te gaan. Eén been was meer dan genoeg. Maar een koster in Rome is druk met alle gedoe en geregel in de kerk. Op één been kun je dan niet gaan. Hem werd zomaar een zwart Ethiopisch been geschonken.
Het is een mooie gedachte, de match tussen Tekla Haimanoth (13-de eeuw) en de koster in Rome (3-de eeuw). Er zit wel een tijdspanne tussen van een duizend jaar. De werelden van legenden en wonderen wist Fra Angelico (zie afbeelding) schilderend te overbruggen. 

Ineke van Middendorp-Sonneveld
de vierde advent 2015, Ethiopië